Tìm ra đúng câu hỏi có thể còn quan trọng hơn cả xác định giải pháp.
Ý tưởng
Một nhà lãnh đạo hiệu quả ở vai trò huấn luyện không mách cho nhân viên của mình biết giải pháp cho mọi vấn đề. Bạn có thể cung cấp những thấu suốt và lợi ích từ kinh nghiệm quá khứ, nhưng đóng góp quan trọng nhất bạn có thể tạo ra chính là đặt những câu hỏi xác đáng và tạo điều kiện để các cá nhân và tập thể cân nhắc những khả năng rồi đi tới kết luận của riêng họ.
Đặt ra câu hỏi hay sẽ thách thức, tạo điều kiện và truyền sức mạnh. Còn cho sẵn giải pháp lại không thể cấp năng lượng, tạo khả năng hay truyền sức mạnh. Là lãnh đạo, bạn muốn những kết quả thành công và nhân viên của bạn phát triển cả lòng tự tin lẫn năng lực. Bạn muốn chứng kiến các cá nhân tự tìm ra giải pháp của riêng họ, được gợi mở thông qua những câu hỏi hay.
Những câu hỏi hay nhất đều là câu hỏi mở như “Cơ hội ở đây là gì?”, “Ta có thể học hỏi được gì từ những người khác?”, “Ta cần khám phá những chọn lựa nào?”, “Những trở ngại tiềm tàng ta cần xem xét kỹ hơn là gì?” và, “Những bước tiếp theo có thể triển khai là gì?”
Nếu bạn nghĩ vai trò của mình là luôn luôn cung cấp giải pháp, bạn sẽ kiệt sức và không thể có được một nhóm gồm những con người năng động cộng tác với bạn. Nếu bạn coi nhiệm vụ của mình là đặt ra những câu hỏi hay, mở ngỏ, bạn sẽ được giải thoát khỏi việc tin rằng bạn phải tự mình xử lý mọi vấn đề.
Katherine là trưởng khoa mới được đề bạt tại một trường cao đẳng. Cô có rất nhiều ý tưởng về việc cải tổ khoa mình. Cô biết mình phải lôi kéo các thành viên khác của khoa cùng tham gia.
Trong một buổi họp nhóm ngay từ đầu cô đã đặt ra câu hỏi, “Chúng ta muốn mọi người miêu tả về khoa ta thế nào trong vòng sáu tháng tới?” Câu hỏi này dẫn tới một cuộc thảo luận bổ ích mà từ đó Katherine rút ra được những ưu tiên cho khoa mình. Những ưu tiên này rất tương đồng, nhưng không hoàn toàn giống với những gì cô đã nghĩ. Sử dụng lối tiếp cận khởi đầu bằng một câu hỏi giúp xây dựng ý nghĩa mạnh mẽ về chung sức, và tạo ra một kết quả tốt hơn so với những gì đáng ra là đề xuất ban đầu của cô.
Thực hành
- Coi vai trò của bạn là đưa ra câu hỏi đúng đắn hơn là kiếm tìm giải pháp.
- Quan sát xem người khác sử dụng câu hỏi tài tình ra sao và làm theo những cách hay nhất của họ.
- Quan sát xem những người khác nhau phản hồi ra sao trước những dạng câu hỏi khác nhau.
- Đặt những câu hỏi mở ra thảo luận và cho phép xác định các khả năng.
- Bỏ thời gian nghĩ ra đúng câu hỏi và dành chỗ để những câu hỏi ấy được giải đáp.